Ostatnio na spotkaniach z hodowcami poruszam sprawy dla większości hodowców codzienne, normalne, takie nad którymi nie należy się zastanawiać bo są przecież naturalne… czyli własność psów hodowlanych w małżeństwie. Na ostatnim ze spotkań jedna z uczestniczek zrobiła wielkie oczy mówiąc „ale jak to przecież psy są tylko i wyłącznie moje bo ja jestem hodowcą i ja je kupiłam, psy w ZKwP zarejestrowane są na mnie oraz pod moim przydomkiem”. Zapewne nikt z was drodzy czytelnicy pozostający w związkach małżeńskich nie zastanawiał się nad kwestiami związanymi z własnością psów hodowlanych, przecież to takie naturalne, że psy są własnością hodowcy. Czy rzeczywiście tak jest? Zaczęłam ten wpis trochę od końca, więc wróćmy do początku 🙂
Hodowca w małżeństwie
Jak każdy z nas, znam kilka małżeństw, gdzie obie strony są hodowcami. Jednak jest to rzadkość i zazwyczaj hodowcą oraz osobą zaangażowaną jest tylko jedna osoba – mąż lub żona. Na potrzeby niniejszego wpisu hodowcą będzie wyłącznie żona 🙂 Jak prawdopodobnie wszyscy Czytelnicy wiecie, w małżeństwie mogą istnieć dwa stosunku majątkowe – wspólność majątkowa oraz rozdzielność majątkowa.
Rozdzielność majątkowa
Na podstawie Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego małżonkowie mogą przez umowę wspólność ustawową rozszerzyć, ograniczyć lub wyłączyć, wprowadzając w ten sposób rozdzielność majątkową. My w tym wpisie skupimy się na wyłączeniu wspólności ustawowej, czyli właśnie rozdzielności majątkowej. Umowa rozdzielności majątkowej musi być w formie aktu notarialnego, zawarta może zostać zarówno w trakcie trwania małżeństwa jak i przed jego zawarciem. Jeżeli małżonkowie przyjęli zawarli umowę rozdzielności majątkowej przed zawarciem małżeństwa, zachowują oni nie tylko majątki osobiste istniejące przed małżeństwem ale także majątek nabyty później należy wyłącznie do ich majątku odrębnego.
Przykład:
Pani X przed zawarciem związku małżeńskiego z Panem Y nabyła 3 suki hodowlane. Jak wynika z powyższego stanowią one jej majątek odrębny. Pani X z Panem Y jeszcze przed złożeniem przysięgi o wierności i miłości zawarli umowę rozdzielności majątkowej przed notariuszem. W podróży poślubnej do Tajlandii (Pani X hoduje pomeraniany) Pani X stwierdziła, że będąc w Tajlandii przy okazji nabędzie ona kolejnego psa do swojej hodowli. W związku z tym nasi szczęśliwi młodzi małżonkowie wracają z podróży poślubnej nie w dwójkę a w trójkę, czyli wraz z nowym psem 🙂 Pytanie – czy małżonek Pani X również stał się właścicielem psa?
Odpowiedź jest bardzo prosta – Pan Y nie jest właścicielem psa, ponieważ każdy z małżonków posiada wyłącznie swój majątek odrębny i bez wątpliwości jedynym właścicielem psa jest Pani X. Podobnie sytuacja prawna pozostałych 3 suk hodowlanych jest niewątpliwa – jedynym właściciel jest Pani X ponieważ nabyła je przed zawarciem związku małżeńskiego, a więc stanowią one jej majątek odrębny.
Reasumując, przy istnieniu rozdzielności majątkowej nie występuje problem w ustaleniu czy pies wchodzi w skład majątku wspólnego małżonków czy też odrębnego, ponieważ każdy z małżonków ma swój majątek odrębny. Właścicielem będzie ta osoba, która psa nabędzie do swojego majątku 🙂
Bardziej skomplikowana sytuacja będzie miała miejsce przy ustroju wspólności małżeńskiej.
Ustrój wspólności małżeńskiej
Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy wprowadza zasadę, że wraz z zawarciem związku małżeńskiego powstaje ustrój wspólności ustawowej, chyba że małżonkowie wyłączyli go poprzez zawarcie odrębnej umowy.
Przy istnieniu wspólności małżeńskiej występują dwa majątki – majątek odrębny każdego z małżonków oraz ich majątek wspólny.
Majątkiem odrębnym są wszelkie przedmioty nabyte przed zawarciem związku małżeńskiego. Każdy z małżonków samodzielnie zarządza składnikami swojego majątku odrębnego. Jeśli drogi hodowco nabyłeś psa przed zawarciem związku małżeńskiego to bez wątpienia stanowi on wyłącznie twoją własność i możesz swobodnie nim rozporządzać jako składnikiem majątku odrębnego.
Wyobraźmy sobie następujący stan faktyczny:
Nasza hodowczyni Pani X będąc w podróży poślubnej z Panem Y w Tajlandii zakochała się w pomeranianach i postanowiła w Polsce założyć hodowlę. Nabyła ona dwa dwie suczki. Jedna jest szczeniakiem a druga już z uprawnieniami hodowlanymi. W tak opisanym stanie faktycznym rodzą się dwa pytania:
- 1. czy suczki nabyte przez Panią X wchodzą do jej majątku odrębnego czy do majątku wspólnego małżonków?
- 2. czy dochód ze szczeniaków urodzonych w hodowli Pani X stanowi jej majątek odrębny czy majątek wspólny małżonków?
Zgodnie z art 31 KRO (kodeksu rodzinnego i opiekuńczego) wspólność ustawowa obejmuje przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich.
Jeśli więc suczki zostały nabyte z pieniędzy z majątku wspólnego małżonków to suczki wchodzą w skład ich majątku wspólnego, a więc stanowią własność zarówno Pani X jako hodowczyni oraz Pan Y jako męża hodowczyni.
Kodeks rodzinny i opiekuńczy wskazuje również jakie inne elementy wchodzą do majątku wspólnego, te istotne z punktu widzenia hodowcy to:
- pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków,
- dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków.
I tutaj pojawia się odpowiedź na drugie pytanie – szczenięta od suki będą również wchodziły w skład majątku wspólnego małżonków i to nawet wtedy gdy suka będzie stanowiła odrębny majątek Pani X, czyli hodowcy.
W dalszych wpisach pojawi się obszerne wyjaśnienie wspólności majątkowej oraz konsekwencji dla hodowcy jak również wpis odnośnie rozwodu hodowcy i podziału majątku 🙂
Póki co życzę wszystkim miłej lektury na początek tygodnia 🙂
{ 0 komentarze… dodaj teraz swój }