Psi paragraf

Długi czas zbierałam się za napisanie tego wpisu, jednak ciągle coś było od niego ważniejsze. Jednak ostatnie zdarzenia w mediach społecznościowych skłoniły mnie do wygospodarowania czasu przed urlopem majówkowym na ten post.

Zapytacie się pewnie dlaczego nazywa się on “Hity z praktyki – czyli kilka słów o zapisach w umowie”? Nad samym tytułem też się długo zastanawiałam, ale stwierdziłam, że ten będzie odpowiedni.

Zapisy w umowie sprzedaży

Umowa sprzedaży jest umową nazwaną w kodeksie cywilnym. Stąd kieruje się ona swoistego rodzaju zasadami prawnymi. Podstawowym celem umowy sprzedaży jest przeniesienie własności określonego w naszym przypadku psa na nabywcę. O samej umowie sprzedaży pisałam Wam wiele na samym początku istnienia bloga m.in. we wpisie Essentialia negotii umowy sprzedaży – a cóż to takiego

W naszym porządku prawnym istnieje zasada tzw. swobody umów – oznacza to, że strony umowy w miarę możliwości mogą kształtować treść umowy w sposób dowolny. I tutaj już mamy pierwszą lampkę ostrzegawczą – w miarę możliwości – oznacza to, że treść umowy nie może być sprzeczna z obowiązującym prawem.

Niedopuszczalne postanowienia w umowie sprzedaży szczeniaka

Teraz pora na najważniejszą część tego wpisu, czyli czego hodowcy w umowie nie wolno. Pamiętajcie, że dodanie tych zapisów do umowy powoduje, że z mocy prawa są one nieważne i jako takie nie są skuteczne a w oparciu o ich treść nie uzyskamy ochrony prawnej.

No to zaczynamy, czyli lista postanowień z którymi najczęściej się spotykam w umowach:

Wyłączenie dziedziczenia psa

Analizując umowy spotykam się z następującym zapisem:

W przypadku śmierci nabywcy pies powraca do hodowli. 

W przypadku śmierci nabywcy hodowca staje się jego właściciel/opiekunem. 

Zapis ten jest nieważny z mocy prawa. Nabyty pies przed nabywcę wchodzi w skład jego majątku. W związku z czym wchodzi on w skład spadku po zmarłym. My jako sprzedający nie mamy możliwości rozporządzać majątkiem należącym do żyjącego jak i do zmarłego. Dlatego pamiętajcie, pies podlega dziedziczeniu zgodnie z przepisami prawa spadkowego określonymi w kodeksie cywilnym.

Odbiór psa od nabywcy w przypadku niewłaściwego sprawowania opieki

Równie często w umowach, które analizuje spotykam się z zapisem odnośnie odebrania psa nabywcy, jeśli ten w naszej ocenie w sposób niewłaściwy opiekuje się psem lub nie ma możliwości sprawowania opieki. Oczywiście zapis ten zawsze zaznacza, że odbiór następuje nieodpłatnie:

W przypadku niewłaściwego traktowania psa przez nabywcę hodowcy przysługuje prawo odbioru psa w trybie natychmiastowym. 

W przypadku naruszania przez nabywcę ustawy o ochronie zwierząt hodowca ma prawo odbioru psa. 

W przypadku braku możliwości sprawowania opieki nad psem hodowca odbiera bezpłatnie nabywcy psa. 

Te przykłady mogłabym mnożyć. Jeśli decydujecie się na przeniesienie prawa własności na rzecz nabywcy pamiętajcie, że niejako tracimy kontrolę nad psem oraz zachowaniem nabywcy. Jako hodowcy nie jesteśmy upoważnienie do działań z zakresu ustawy o ochronie zwierząt – w tym celu powołane są stosowne instytucje np. policja. Po wtóre określenie niewłaściwe traktowanie, złe traktowanie itp. to słowa niedookreślone i przez każdego z nas rozumiane w sposób inny. Dalej, prawo polskie przewiduje ochronę własności (nawet są dwa odrębne postępowania sądowe w tym zakresie) dlatego nie możemy komuś odebrać jego własności. Niestety powinniśmy się z tym liczyć w momencie gdy sprzedajemy nasze szczeniaki.

Zakaz poruszania tematu zdrowia psa w mediach społecznościowych, nakaz kontaktu z hodowcą, obowiązek wysyłania zdjęć, obowiązek okazania psa na każde żądanie hodowcy w miejscu zamieszkania 

Tutaj przedstawiam Wam moją ulubioną grupę zapisów w umowach sprzedaży. Postanowiłam je przedstawić w jednej grupie – tak wygodniej ponieważ uzasadnienie prawne co do ich nieważności jest tożsame.

Zaczynamy, czyli “obowiązki” nabywcy:

Nabywca zobowiązuje się nie podawać do wiadomości publicznej, w szczególności w mediach społecznościowych informacji o  stanie zdrowia psa, wynikach badań itp.

Nabywca zobowiązuje się nie podawać do wiadomości publicznej, w szczególności w mediach społecznościowych informacji o  stanie zdrowia psa, wynikach badań itp. bez pisemnej zgody hodowcy.

Póki co w Polsce obowiązuje zasada swobody wypowiedzi. Nie wolno na jako sprzedającym ograniczać ją w stosunku do innych osób. Nawet źle to określiłam – nikomu nie wolno ograniczać naszej swobody wypowiedzi. Jedyne ograniczenia wypowiedzi uregulowane są już przepisami karnymi i odnoszą się do zniesławienia i znieważanie z art. 212 lub 216 kodeksu karnego, ewentualnie do naruszenia dobrego imienia.

Nabywca zobowiązany jest do utrzymywania kontaktu z hodowcą i przesyłania zdjęć psa nie rzadziej niż raz na trzy miesiące. 

Jesteśmy wolnymi ludźmi i samodzielnie dobieramy z kim chcemy utrzymywać kontakt a z kim nie. Nie ma również podstawy prawnej do żądania przesyłania zdjęć psa – skoro przenieśliśmy własność na inną osobę.

Hodowca ma prawo w każdym momencie do sprawdzenia warunków w jakich zamieszkuje pies u Nabywcy. 

To jest jedno z moich ulubionych zastrzeżeń w umowie. Oczywiście, że jest ono niezgodne z przepisami prawa! W rozumieniu prawa istnieje coś takiego jak mir domowy i jego ochrona. Oznacza to, że nie możemy nieproszeni wejść komuś do jego domu. Obecnie na gruncie prawa są dywagacje kiedy jesteśmy zobowiązani wpuścić do domu policję a co dopiero obcą osobę, która sprzedała nam psa.

Ah… bym zapomniała – często również w umowie jest prawo pierwokupu, które również jest zapisem nieważnym z uwagi na modyfikację ceny, ale o tym pisałam Zabezpieczenie umowne – prawo pierwokupu

****

Myślę, że na chwilę obecną są to te najważniejsze postanowienia umowne, które występują praktycznie w większości umów jakie analizuje.  Domyślam się, że wpis ten nie spotka się z sympatią hodowców, jednak moim zadaniem jak adwokata i blogera prawniczego jest podnoszenie świadomości prawnej społeczeństwa. Lepiej jest przecież mieć dobrze skonstruowaną umowę sprzedaży pod względem prawnym, aniżeli umowę która zawiera “miliony” postanowień i zapisów, które są nieskuteczne i nieważne pod względem prawnym.

Pamiętajcie, papier przyjmie wszystko – jednak przed sądem z ochrony można skorzystać tylko w oparciu o istniejące instytucje prawne 🙂  

Odwiedzajcie zakładkę Szkolenia

Powiem szczerze, że sama nie wiedziałam jaki tytuł dać dla tego wpisu – a dotyczy on sprawy jakże ważnej od której Internet grzmi od kilku dni – czyli rzekomym obowiązku prowadzenia psa tylko na smyczy. Na moim fanpage na FB https://www.facebook.com/psiparagraf w dniu wczorajszym wrzuciłam szybką notkę odnośnie zmian w przepisach, jednak uważam, że jest ona niewystarczająca a dopiero dziś znalazłam chwilę aby napisać dłuższy merytoryczny wpis.

Dlaczego napisałam, że jest to fejk news numer dwa tego tygodnia? Dla osób które śledzą mojego bloga oraz Internet myślę, że odpowiedź jest oczywista – w ostatnim czasie fejk newsem nr 1 był obowiązek rejestracji hodowli psów i kotów u powiatowego lekarza weterynarii – o tym przeczytacie w moim wpisie – Rozporządzenie Unijne “o zdrowiu zwierząt” – czyli co z tą rejestracją hodowli

Okej, ale przejdźmy do sedna problemu 🙂

Mandat karny za prowadzenie psa bez smyczy?

Informację tą widziałam dziś w mediach społecznościowych chyba z milion razy! Wszystko zaczęło się od jednego portalu internetowego, który w artykule wskazała, że będą wyższe mandaty za prowadzenia psa bez smyczy. Nagle po tym artykule okazało się, że jest ogólnopolski zakaz prowadzenia psa bez smyczy. Przyznam, że trochę mnie to rozbawiło, ale nie sądziłam że będzie to tak ważny temat i że będę pisać o nim wpis na bloga.

Zacznijmy może od tego co reguluje fakt, że możemy otrzymać mandat.

Jest to nic innego jak kodeks wykroczeń – a dokładnie artykuł 77 kodeksu wykroczeń:

§ 1. Kto nie zachowuje zwykłych lub nakazanych środków ostrożności przy trzymaniu zwierzęcia, podlega karze ograniczenia wolności, grzywny do 1000 złotych albo karze nagany.

§ 2. Kto dopuszcza się czynu określonego w § 1 przy trzymaniu zwierzęcia, które swoim zachowaniem stwarza niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia człowieka, podlega karze ograniczenia wolności, grzywny albo karze nagany.

Czy wy widzicie w tym przepisie obowiązek prowadzenia psa na smyczy czy w kagańcu? Nie? To dobrze, bo ja również nie widzę takiego obowiązku wynikającego z tego przepisu. Wręcz przeciwnie – ustawodawca celowo nie określa tychże środków ponieważ nie jest to możliwe.

Jaki wniosek jest z powyższego przepisu? 

Bardzo prosty – jesteśmy zobowiązani sprawować nad naszym psem kontrolę każdym dopuszczalnym środkiem – czyli np. za pomocą naszego głosu.

Powiem wam, że ja również obowiązku prowadzenia psa na smyczy nie jestem w stanie wywieźć z ustawy o ochronie zwierząt, ponieważ ta praktycznie tego tematu nie porusza – z wyjątkiem artykułu 10a pkt 3 -“ Zabrania się puszczania psów bez możliwości ich kontroli i bez oznakowania umożliwiającego identyfikację właściciela lub opiekuna.”

Jednak tutaj podobnie jak w kodeksie wykroczeń wskazuje się na BRAK KONTROLI a nie obowiązek prowadzenia psa na smyczy!

To jak to jest z tą kontrolą? Dla mnie nie oznacza to obowiązku prowadzenia psa na smyczy a zachowanie nad nim pełnej kontroli co do jego zachowania. Jednak nie jestem behawiorystą dlatego oddam głos specjaliście w temacie 🙂

Przed wami krótki komentarz specjalisty Basi Nieścioruk, która prowadzi szkołę – Wmarzony Pies – https://wymarzonypies.pl/?v=9b7d173b068d

“W kontekście najnowszych przepisów prawnych niezwykle ważny jest temat utrzymania kontroli nad psem podczas spacerów. Pies powinien być „pod kontrolą”, jednak co tak na prawdę ta kontrola oznacza? Przede wszystkim to, że podczas spacerów z naszym pupilem, powinniśmy szanować strefę  osobistą innych osób i zwierząt korzystających z otaczającej nas przestrzeni publicznej. Nasz psiak nie powinien podbiegać do innych psów, dzieci czy ludzi, nie powinien także zakłócać życia dziko żyjących zwierząt. Jednym ze sposób utrzymania takiej kontroli jest oczywiście smycz. Co więcej zapewnia ona także bezpieczeństwo naszemu psu, na którego podczas życia w mieście mogą czyhać różne niebezpieczeństwa.

Czy jednak pies zawsze powinien być na smyczy?

Innym ze sposób utrzymania kontroli nad psem, bez zbytniego ograniczania jego swobody, jest nauczenie go odpowiednich zachowań takich jak skuteczne przywołanie i umiejętność rezygnacji z rozmaitych bodźców środowiskowych. Dopóki nasz pies odpowiednio reaguje na wszystkie nasze komunikaty, a my przykładamy uwagę do tego, aby nie zakłócał spokoju innych spacerowiczów, wciąż możemy cieszyć się spacerami bez smyczy. Jeśli jednak psiak nie reaguje na nasze odwołanie, najlepszą alternatywą będą dla nas spacery na długiej lince, która zapewni bezpieczeństwo naszym psiakom oraz innym osobom i zwierzętom z najbliższego otoczenia, a nasz portfel uchroni od niechcianego mandatu.”

Zmiany wysokości mandatów od 10 kwietnia 2021 roku

Co takiego się zmieni od 10 kwietnia 2021 roku? TYLKO I WYŁĄCZNIE WYSOKOŚĆ MANDATÓW KARNYCH jakie mogą zostać nałożone gdy dopuścimy się wykroczenia opisanego w artykule 77 kodeksu wykroczeń.

Od soboty zgodnie z nowym taryfikatorem mandat za wykroczenie z paragrafu 1 art 77 kodeksu wykroczeń, czyli “Kto nie zachowuje zwykłych lub nakazanych środków ostrożności przy trzymaniu zwierzęcia” będzie w wysokości od 50-250 zł. 

W przypadku wykroczenia z paragrafu 2 77 kodeksu wykroczeń, czyli gdy będzie zagrożenia życia lub zdrowia człowieka mandat wynosi 500 zł. 

Moi drodzy jeszcze raz chce wam to podkreślić – 10 kwietnia zmianie ulegnie tylko i wyłącznie taryfikator mandatów a nie zasady wyprowadzania psów w miejscach publicznych! Nikt nie nałożył na właścicieli psów obowiązku trzymania ich na smyczy!

Co gorsza w tych artykułach pojawia się nawet wypowiedzi przedstawicieli policji, którzy wprost wskazują, że pies w miejscu publicznym ma być na smyczy – pytanie tylko jaka jest podstawa prawna takiego obowiązku? Jak już wiecie po lekturze nie ma jej 🙂

Przykłady z orzecznictwa:

Mało kiedy w moich wpisach przytaczam wam orzeczenia (bo uważam, że jest to dla was nudne) jednak w tym artykule tak się stanie.

I. Regulamin gminy w zakresie utrzymywania porządku:

Dziś na moim FB zadano mi pytanie jak to jest z tymi regulaminami porządku w gminach. Moje zdanie jest takie, że często nie są one zgodne z konstytucją i ustawami w zakresie sprawowania pieczy nad zwierzętami. Wiele uchwał gmin wprowadza nakaz prowadzenia psa na smyczy czy też w kagańcu. W mojej ocenie jest on sprzeczny z obowiązującymi przepisami m.in. konstytucji i zasady ograniczania naszych wolności obywatelskich. Orzeczenie to porusza również tematykę słynnych tabliczek pt. zakaz wyprowadzania psów (jak doczytacie do końca poznacie odpowiedź).

Tutaj pomocne będzie mi orzeczenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z Gdańska z dn. 16.12.2020 r. (sygn. akt: II SA/Gd 217/20) –

“2. Nakładanie obowiązków na właścicieli utrzymujących zwierzęta domowe jest zgodne z celem art. 4 ust. 2 pkt 6 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, lecz obowiązki te muszą pozostawać w zgodzie z zasadą proporcjonalności wyrażoną w art. 31 ust. 3 Konstytucji RP. Przepisy regulaminu nie mogą być formułowane w sposób kategoryczny i niedopuszczający wyjątków, nie uwzględniając specyficznych cech biologicznych, wieku, stanu zdrowia, fizjologii zwierząt, jak również bardziej rygorystycznie niż przewidziane to zostało w ustawach. Generalny nakaz wyprowadzania psów na smyczy i w kagańcu, niezależnie od jego cech i innych uwarunkowań (w tym choroby, wieku) może w określonych sytuacjach prowadzić bowiem do działań niehumanitarnych. Ponadto, ograniczenia uprawnień właściciela psa bądź nałożenie na niego dodatkowych obowiązków muszą być wprowadzane z poszanowaniem zasady proporcjonalności. W konsekwencji uznać należy, że postanowienia regulaminu abstrahujące od uwzględnienia specyficznych sytuacji związanych z osobniczymi cechami, w rezultacie prowadzące do nieuzasadnionych sankcji karnych, mogą tę zasadę naruszać.

3. Z artykułu 4 ust. 2 pkt 6 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach nie wynika upoważnienie do formułowania zakazu wprowadzania zwierząt na określone tereny, czy do określonych obiektów, lecz do ustalenia sposobu postępowania ze zwierzętami domowymi w taki sposób, by ich pobyt tam nie był uciążliwy oraz nie zagrażał przebywającym tam osobom. Wyrażony w zaskarżonym § 21 ust. 3 nakaz umieszczenia stosownej tabliczki na prywatnych nieruchomościach również wykracza poza upoważnienie ustawowe.”

W tym temacie przytoczę wam kolejne orzeczenie również Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dn. 24.07.2019 r. (sygn. akt: II SA/Gd 62/19):

Spełnienie warunku panowania nad zwierzęciem w stopniu gwarantującym bezpieczeństwo publiczne nie wymaga zawsze np. spacerowania z psem znajdującym się na smyczy lub w kagańcu. Prowadzenie na smyczy i w kagańcu psów niektórych ras także może nie zapewniać bezpieczeństwa. Ponadto, niektóre psy, niebędące na liście ras psów niebezpiecznych, a wykazujące agresywność, powinny być prowadzone na smyczy i w kagańcu. Trudno natomiast wymagać od właściciela używania kagańców wobec psów, które ze względu na swoją wagę i wielkość mogą być z łatwością trzymane na smyczy. Zwykłe środki ostrożności przy trzymaniu zwierzęcia określa się jako tradycyjne, przyjęte zwyczajowo, naturalne dla danego gatunku zwierzęcia, dodatkowo uzależnione od jego cech osobniczych i ewentualnego, potencjalnego zagrożenia. Środki nakazane to środki, o jakich mowa w wielu ustawach, m.in. w ustawie o ochronie zwierząt czy w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 28 kwietnia 2003 r. w sprawie wykazu ras psów uznawanych za agresywne.

II. Sprawowanie kontroli nad zwierzęciem – czyli wykroczenie z art. 77 kodeksu wykroczeń:

Tutaj przytoczę wam najważniejsze w mojej ocenie orzeczenia.

Pamiętajcie, że odpowiedzialność za wykroczenie ponosi nie właściciel a osoba pod opieką której znajduje się w danym momencie pies. Tutaj przytoczę wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dn. 07.10.2014 (sygn. akt: I SA/Gd 268/14):

Odpowiedzialność za popełnienie wykroczenia z art. 77 KW ponosi osoba, która trzyma zwierzę, przy czym nie musi to być koniecznie właściciel czy hodowca zwierzęcia, ale może to być każdy, kto jest z jakiegokolwiek tytułu zobowiązany do nadzoru, opieki nad zwierzęciem, w tym osoba prywatna bezpłatnie sprawująca w tym momencie opiekę nad zwierzęciem.

I ostatnie orzeczenie warte uwagi – WSA  w Gdańsku z dn. 18.09.2019 r. (sygn. akt: II SA/Gd 121/19):

Zgodnie z art. 77 KW każdy, kto nie zachowuje zwykłych lub nakazanych środków ostrożności przy trzymaniu zwierzęcia, podlega karze grzywny do 250 złotych albo karze nagany. Przy czym przyjmuje się, że chodzi w tym wypadku o panowanie nad zwierzęciem w stopniu gwarantującym bezpieczeństwo publiczne, a więc w szczególności o doskonałe poznanie psychiki psa i uzyskania bezwzględnego posłuszeństwa. Spełnienie tego warunku w ramach zwykłych środków ostrożności nie wymaga, np. spacerowania z psem znajdującym się na smyczy lub w kagańcu. Co więcej, prowadzenie na smyczy i w kagańcu psów niektórych ras także może nie zapewniać bezpieczeństwa. Nie powinno też budzić wątpliwości, że niektóre psy, niebędące na liście ras psów niebezpiecznych, a wykazujące agresywność, należałoby prowadzić na smyczy i w kagańcu. Trudno natomiast wymagać od właściciela używania kagańców wobec psów, które ze względu na swoją wagę i wielkość mogą być z łatwością trzymane wyłącznie na smyczy, bez konieczności stosowania kagańca dla osiągniecia celu jakim jest bezpieczeństwo ludzi i ochrona przed uciążliwością ze strony zwierzęcia.

*****

Mam nadzieję, że mój wpis rozjaśni wam sytuację 🙂

Zachęcam do lektury innych wpisów Szkolenie online – “ABC prawne wizyty w gabinecie weterynaryjnym, czyli prawa i obowiązki właściciela pacjenta”