Kiedy w niedziele rano siedzę sobie i pije kawkę dochodzą mnie z mediów społecznościowych pytania – JAK TO RĘKOJMIA BĘDZIE TRWAŁA 6 LAT???
I wtedy myślę sobie – ah, pojawiła się informacja na grupach kynologicznych o wprowadzeniu do porządku prawnego dyrektywy unijnej Omnibus.
Jak widzicie tytuł tego wpisu jest dość przewrotny – nie napisałam Wam, że są zmiany w rękojmi od stycznia 2023 roku a zadałam pytanie czy opłacać się będzie prowadzenie hodowli psów rasowych po tej dacie.
Zapytacie dlaczego w taki sposób zatytułowany jest wpis – właśnie dlatego, że uważam iż po wprowadzeniu przepisów o odpowiedzialności hodowcy za sprzedanego szczeniaka, w przypadku gdy nie da się ubezpieczyć nigdzie tej działalności, zwiększy się jeszcze bardziej ryzyko.
Ale… zacznijmy od początku 🙂
Zmiany w zasadach odpowiedzialności hodowcy za wady sprzedanego szczeniaka od 1 stycznia 2023 r. – nowa rękojmia
Jak wiecie do tej pory regulacje związane z odpowiedzialnością hodowcy za wady sprzedanego szczeniaka uregulowane są w kodeksie cywilnym – art. 556 i następne kodeksu cywilnego.
Od stycznia 2023 roku umowa sprzedaży nie będzie już podlegała pod kodeks cywilny w zakresie rękojmi a pod ustawę o prawach konsumenta – dodany rozdział 5a „Umowy zobowiązujące do przeniesienia własności towaru na konsumenta”.
Na chwilę sporządzania niniejszego wpisu ustawa wprowadzająca zmiany została przekazana do podpisu Prezydentowi (dokładnie 7 listopada 2022 r.).
Do umów zawieranych od daty 1 stycznia 2023 roku zastosowanie w zakresie odpowiedzialności hodowcy za wady będzie miała ustawa o prawach konsumenta – rozdział 5a a nie jak dotychczas kodeks cywilny. Pamiętajcie jednak, że do umów zawieranych przed 1 stycznia 2023 roku zastosowanie będą miały przepisy dotychczasowe.
Nowości w rękojmi dla hodowców
No to przejdźmy teraz do nowości z przytoczonego rozdziału.
1. Zgodność towaru z umową
Nowe przepisy wprowadzają katalog (otwarty) kiedy sprzedany towar (czyli zgodnie ze słownikiem z ustawy rzecz ruchoma, czyli nasz szczeniak) jest zgodny z umową.
Do tej pory kodeks cywilny wskazywał nam kiedy towar jest niezgodny z umową – ponieważ obarczony jest wadą.
W przypadku wprowadzanych zmian pojawiają się art. 43b który określa co należy uznawać za towar zgodny z umową.
Art. 43b. 1. Towar jest zgodny z umową, jeżeli zgodne z umową pozostają w szczególności jego:
1) opis, rodzaj, ilość, jakość, kompletność i funkcjonalność, a w odniesieniu do towarów z elementami cyfrowymi – również kompatybilność, interoperacyjność i dostępność aktualizacji;
2) przydatność do szczególnego celu, do którego jest potrzebny konsumentowi, o którym konsument powiadomił przedsiębiorcę najpóźniej w chwili zawarcia umowy i który przedsiębiorca zaakceptował.
2. Ponadto towar, aby został uznany za zgodny z umową, musi:
1) nadawać się do celów, do których zazwyczaj używa się towaru tego rodzaju, z uwzględnieniem obowiązujących przepisów prawa, norm technicznych lub dobrych praktyk;
2) występować w takiej ilości i mieć takie cechy, w tym trwałość i bezpieczeństwo, a w odniesieniu do towarów z elementami cyfrowymi – również funkcjonalność i kompatybilność, jakie są typowe dla towaru tego rodzaju i których konsument może rozsądnie oczekiwać, biorąc pod uwagę charakter towaru oraz publiczne zapewnienie złożone przez przedsiębiorcę, jego poprzedników prawnych lub osoby działające w ich imieniu, w szczególności w reklamie lub na etykiecie, chyba że przedsiębiorca wykaże, że:
a) nie wiedział o danym publicznym zapewnieniu i oceniając rozsądnie, nie mógł o nim wiedzieć,
b) przed zawarciem umowy publiczne zapewnienie zostało sprostowane z zachowaniem warunków i formy, w jakich publiczne zapewnienie zostało złożone, lub w porównywalny sposób,
c) publiczne zapewnienie nie miało wpływu na decyzję konsumenta o zawarciu umowy;
3) być dostarczany z opakowaniem, akcesoriami i instrukcjami, których dostarczenia konsument może rozsądnie oczekiwać;
4) być takiej samej jakości jak próbka lub wzór, które przedsiębiorca udostępnił konsumentowi przed zawarciem umowy, i odpowiadać opisowi takiej próbki lub takiego wzoru.
Przenosząc powyższe na rozważania kynologiczne wskazać należy, że zasady ponoszenia odpowiedzialności nie ulegną diametralnej zmianie!
Nabywca nadal będzie mógł dochodzić od hodowcy roszczeń w przypadku wystąpienia wady tj. choroby lub schorzenia.
Opierać się można, że pies który posiada wadę nie jest „towarem” zgodnym z umową jak również nie nadaje się do celu.
Także w tym zakresie z wyjątkiem nomenklatury nie zmienia się dużo 🙂
2. Moment powstania odpowiedzialności oraz termin ujawnienia się wady
Podobnie jak w dotychczasowej rękojmi – okresem objętym roszczeniem będą tylko dwa lata od chwili wydania.
Jednak tutaj pojawia się nowość, która nie jest korzystna dla hodowcy ale jest korzystna dla nabywcy – od stycznia 2023 roku okres 2 lat rękojmi nie będzie terminem zawitym co oznacza, że w tym okresie nabywca nie musi wystąpić na drogę sądową a jedynie w okresie 2 lat ma ujawnić się wada!
Nabywcy będzie przysługiwał okres przedawnienia roszczenia z rękojmi przez 6 lat!
Tłumacząc – obecnie nabywca aby zachować uprawnienia z rękojmi musi wystąpić na drogę sądową w terminie 2 lat od chwili wydania szczeniaka, jeśli w tym czasie nie wystąpi z roszczeniem do sądu to jego uprawnienia wygasają.
Według nowego porządku prawnego nadal hodowca odpowiadać będzie za wady które ujawniły się w okresie 2 lat, jednak będzie mógł sprawę skierować do sądu przez okres lat 6 – co wynika z art. 118 kodeksu cywilnego.
Art. 43c. 1. Przedsiębiorca ponosi odpowiedzialność za brak zgodności towaru z umową istniejący w chwili jego dostarczenia i ujawniony w ciągu dwóch lat od tej chwili, chyba że termin przydatności towaru do użycia, określony przez przedsiębiorcę, jego poprzedników prawnych lub osoby działające w ich imieniu, jest dłuższy. Domniemywa się, że brak zgodności towaru z umową, który ujawnił się przed upływem dwóch lat od chwili dostarczenia towaru, istniał w chwili jego dostarczenia, o ile nie zostanie udowodnione inaczej lub domniemania tego nie można pogodzić ze specyfiką towaru lub charakterem braku zgodności towaru z umową.
2. Przedsiębiorca nie może powoływać się na upływ terminu do stwierdzenia braku zgodności towaru z umową określonego w ust. 1, jeżeli brak ten podstępnie zataił.
O obecnych zasadach rękojmi więcej poczytasz we wpisie Czy hodowca odpowiada za wszystko? Kilka słów o rękojmi w wersji 2.0.
3. Przedłużenie okresu domniemania istnienia wady
To co również wprowadzają nowe przepisy to przedłużenie domniemania istnienia wady.
Według obecnych przepisów jest to rok od chwili wydania, według nowych przepisów domniemanie będzie obejmowało okres 2 lat.
O domniemaniu poczytasz więcej – Pierwszy rok po sprzedaży psa
4. Nowości w rękojmi dla hodowców – hierarchia uprawnień nabywcy
Obecnie kodeks cywilny przewiduje uprawnienia w postaci obniżenia ceny, naprawy towaru, odstąpienia od umowy oraz wymiany na towar wolny od wad.
Nabywca może swobodnie korzystać z ww. uprawnień i sam dokonywać ich wyboru.
Przepisy od stycznia 2023 roku wprowadzają hierarchię uprawnień – w pierwszej kolejności nabywca winien żądać naprawy towaru lub wymiany na wolny od wad.
Art.43d. 1. Jeżeli towar jest niezgodny z umową, konsument może żądać jego naprawy lub wymiany.
2. Przedsiębiorca może dokonać wymiany, gdy konsument żąda naprawy, lub przedsiębiorca może dokonać naprawy, gdy konsument żąda wymiany, jeżeli doprowadzenie do zgodności towaru z umową w sposób wybrany przez konsumenta jest niemożliwe albo wymagałoby nadmiernych kosztów dla przedsiębiorcy. Jeżeli naprawa i wymiana są niemożliwe lub wymagałyby nadmiernych kosztów dla przedsiębiorcy, może on odmówić doprowadzenia towaru do zgodności z umową.
3. Przy ocenie nadmierności kosztów dla przedsiębiorcy uwzględnia się wszelkie okoliczności sprawy, w szczególności znaczenie braku zgodności towaru z umową, wartość towaru zgodnego z umową oraz nadmierne niedogodności dla konsumenta powstałe wskutek zmiany sposobu doprowadzenia towaru do zgodności z umową.
4. Przedsiębiorca dokonuje naprawy lub wymiany w rozsądnym czasie od chwili, w której przedsiębiorca został poinformowany przez konsumenta o braku zgodności z umową, i bez nadmiernych niedogodności dla konsumenta, uwzględniając specyfikę towaru oraz cel, w jakim konsument go nabył. Koszty naprawy lub wymiany, w tym w szczególności koszty opłat pocztowych, przewozu, robocizny i materiałów, ponosi przedsiębiorca.
5. Konsument udostępnia przedsiębiorcy towar podlegający naprawie lub wymianie. Przedsiębiorca odbiera od konsumenta towar na swój koszt.
Jednak uważam, że w sprawach kynologicznych zastosowanie znajdą przepisy następnego artykułu umowy, który wskazuje kiedy nabywca może skorzystać z obniżenia ceny lub odstąpienia od umowy.
Nie możemy pomijać, że w naszych stosunkach cywilnoprawnych mówimy zawsze o zwierzęciu, które jest istotą żyjącą i czującą!
Art. 43e. 1. Jeżeli towar jest niezgodny z umową, konsument może złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny albo odstąpieniu od umowy, gdy:
1) przedsiębiorca odmówił doprowadzenia towaru do zgodności z umową zgodnie z art. 43d ust. 2;
2) przedsiębiorca nie doprowadził towaru do zgodności z umową zgodnie z art. 43d ust. 4–6;
3) brak zgodności towaru z umową występuje nadal, mimo że przedsiębiorca próbował doprowadzić towar do zgodności z umową;
4) brak zgodności towaru z umową jest na tyle istotny, że uzasadnia obniżenie ceny albo odstąpienie od umowy bez uprzedniego skorzystania ze środków ochrony określonych w art. 43d;
5) z oświadczenia przedsiębiorcy lub okoliczności wyraźnie wynika, że nie doprowadzi on towaru do zgodności z umową w rozsądnym czasie lub bez nadmiernych niedogodności dla konsumenta.
Pogrubiłam przepisy w oparciu o które nabywca może w mojej ocenie od razu żądać obniżenia ceny lub odstąpić od umowy.
Co ciekawe nowe przepisy wprowadzają domniemanie, że niezgodność towar z umową ma charakter istotny – takiego domniemania w dotychczasowych przepisach nie ma.
5. Obowiązek zwrotu żądanej kwoty w terminie 14 dni
Kolejna nowość w przepisach to okoliczność, że sprzedający nie ma obowiązku ustosunkowania się w terminie 14 dni od dnia otrzymania oświadczenia o obniżeniu ceny lub odstąpienia od umowy od nabywcy pod rygorem uznania roszczenia.
Sprzedający w terminie 14 dni ma zapłacić żądaną kwotę!
Art.43e 3. Przedsiębiorca zwraca konsumentowi kwoty należne wskutek skorzystania z prawa obniżenia ceny niezwłocznie, nie później niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania oświadczenia konsumenta o obniżeniu ceny.
4. Konsument nie może odstąpić od umowy, jeżeli brak zgodności towaru z umową jest nieistotny. Domniemywa się, że brak zgodności towaru z umową jest istotny.
6. W razie odstąpienia od umowy konsument niezwłocznie zwraca towar przedsiębiorcy na jego koszt. Przedsiębiorca zwraca konsumentowi cenę niezwłocznie, nie później niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania towaru lub dowodu jego odesłania.
7. Przedsiębiorca dokonuje zwrotu ceny przy użyciu takiego samego sposobu zapłaty, jakiego użył konsument, chyba że konsument wyraźnie zgodził się na inny sposób zwrotu, który nie wiąże się dla niego z żadnymi kosztami.
Nowości w rękojmi dla hodowców – zmiany, zmiany i co dalej?
Generalnie w poście przedstawiłam wam zmiany jakie nastąpią od stycznia 2023 roku.
Jak będą one wykorzystywane w praktyce w sprawach kynologicznych to czas nam pokaże! Zmiany te doprowadzają do polepszenia sytuacji nabywcy, która i tak była już dość mocna w oparciu o dotychczasowe przepisy.
Ustawa o prawach konsumenta nie zawiera w omawianym rozdziale roszczeń związanych z kosztami jakie zostały poniesione w związku z istnieniem wady. Nie oznacza to, że nabywca utracił te uprawnienia – nadal będzie mógł się on ich domagać w oparciu o przepisy kodeksu cywilnego.
Was zapraszam do śledzenia naszych mediów społecznościowych – planuje 21 listopada na godzinę 20 lajfa o zmianach 🙂 Może nie będę na nim sama – zobaczymy 🙂
Jeśli chcecie zapoznać się z naszą ofertą umów zapraszam do Sklep.
Dane kontaktowe w zakładce Kontakt.
Do pobrania ikonografika 🙂
Agnieszka Łyp-Chmielewska
adwokat
Zdjęcie Jametlene Reskp pochodzi z Unsplash
***
Lajf o zmianach w odpowiedzialności hodowcy za wady od stycznia 2023 już w poniedziałek 21 listopada o godzinie 20.00!
Zmiany w odpowiedzialności hodowcy za wady sprzedanego szczeniaka lub kociaka od stycznia 2023 r.
Od kiedy na blogu zamieściłam wpis o zmianach jakie będę obowiązywać w odpowiedzialności hodowcy za wady sprzedanych szczeniąt lub kociąt po styczniu 2023 roku zasypała nas ilość wiadomości! [Czytaj dalej…]